ตราอักษรพระปรมาภิไธยย่อ
ในด้านหลังธนบัตรชนิดราคา  100  บาท  แบบ  14            เป็นภาพตราอักษรพระปรมาภิไธยย่อ  จ.ป.ร.  ซึ่งเป็นพระปรมาภิไธยย่อของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า ฯ  เหนืออักษรพระปรมาภิไธยย่อมีเลข  5  ภายใต้พระมหาพิชัยมงกุฎ    อันเป็นศิราภรณ์ของพระมหากษัตริย์  หนึ่งในเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์  อักษรพระปรมาภิไธยย่อ เริ่มมีใช้เป็นครั้งแรก ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกของพระองค์  และได้ถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติสืบมา

ตราอักษรพระปรมาภิไธยย่อ
ด้านหลังธนบัตร  ชนิดราคา  100  บาท  แบบ 14             เป็นภาพตราพระปรมาภิไธยย่อ ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า ฯ  พระปรมาภิไธยย่อมีเลข  6  ภายใต้พระมหาพิชัยมงกุฎ อักษรย่อพระปรมาภิไธยนี้  ได้รับการถวายพร้อมกับพระปรมาภิไธย  ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก  เพื่อเป็นเครื่องหมายแทนพระองค์

ตราอักษรพระปรมาภิไธยย่อ
ในด้านหน้าธนบัตร  ชนิดราคา  100  บาท  แบบ  14             เป็นภาพตราอักษรพระปรมาภิไธยย่อของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช  เหนืออักษรพระปรมาภิไธยย่อ  มีเลข  9  ภายใต้พระมหาพิชัยมงกุฎ

พระราชลัญจกร
ในด้านหลังธนบัตร ชนิดราคา  500  บาท  แบบ  13             เป็นภาพพระราชลัญจกรประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้า ฯ  เป็นรูปปทุมอุณาโลมมีอักขระ  อุ   อยู่กลางล้อมรอบด้วยกลีบบัว  อักขระ  อุ  เป็นคำหมายถึงพระนารายณ์   โดยที่เป็นคำหนึ่งของคำว่าโอม  ซึ่งเกิดจากการสนธิคำว่า  อ.อุ.ม.  ฝ่ายลัทธิพราหมณ์  หมายถึง  เทพเจ้าทั้งสามคือ  อ.  หมายถึงพระอิศวรหรือพระศิวะ  อุ หมายถึงพระวิษณุหรือพระนารายณ์  และ  ม หมายถึงพระพรหม

พระราชลัญจกร
ในด้านหลังธนบัตร ชนิดราคา 50  บาท แบบ  15             เป็นภาพพระราชลัญจกรประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า ฯ  เป็นรูปพระมหามงกุฎลักษณะกลมรี  มีองค์ประกอบเป็นรูปพระมหาพิชัยมงกุฎ  ด้วยมีพระนามาภิไธยเดิมว่า เจ้าฟ้ามงกุฎ  มีฉัตรขนาบสองข้างและมีพานทองสองชั้นขนาบฉัตร  พานข้างขวาวางพระแว่นสุริยกานต์  หมายถึง    พระฉายาเมื่อทรงผนวชว่า  วชิรญาณ พานข้างซ้ายวางสมุดตำรา  หมายถึง  พระอัจฉริยภาพด้านอักษรศาสตร์  และดาราศาสตร์  เริ่มมีการใช้พระราชลัญจกร ประทับกำกับพระปรมาภิไธยครั้งแรกในรัชสมัยของพระองค์

พระราชลัญจกร
ในด้านหลังธนบัตร  ชนิดราคา  50  แบบ  13             เป็นภาพพระราชลัญจกรประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้า ฯ  เป็นพระราชลัญจกรพระแสงศร  ด้วยมีพระนามาภิไธยเดิมว่าเจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ คำว่าศักดิเดชน์  แปลว่า  ผู้ทรงอำนาจด้วยศร  องค์ประกอบของพระราชลัญจกรเป็นรูปพระแสงศร  เป็นรูปพระแสงศรพรหมาศาสตร์  พระแสงศรอัคนิวาต  และพระแสงศรประลัยวาต  เหนือราวพาดพระแสงศรเป็นตรามหาจักรี  ภายใต้พระมหาพิชัยมงกุฎ  เบื้องขวาและซ้ายพระแสงศร  ตั้งบังแทรก  พระแสงศรทั้งสามองค์นี้  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อใช้ในพระราชพิธีถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา


หน้าต่อไป : มรดกไทยในธนบัตร